Kadirli’ye bağlı Karatepe köyünde, 40 yıldır dokunan kök boyalı Karatepe kilimleri ile yüzyılların geleneği canlı tutulurken, aynı zamanda da Osmaniye dünyaya tanıtılıyor.
Kızyusuflu-Karatepe Kalkınma Kooperatifi Başkanı Cengiz Cafri, 40 yıldır dokudukları kilimlerle Osmaniye’yi dünyaya tanıtırken, aynı zamanda da kent ekonomisine ciddi katkıda bulunduklarını kaydetti.
Cafri, gazetemize yaptığı açıklamasında, kilimlerin 10 motifini Türk Patent Enstitüsü’ne tescil ettirdiklerini, kök boyalı kilimlerin yurtiçinin yanı sıra Hollanda, Almanya, Yunanistan, Fransa, ABD, Kuveyt, İngiltere, İtalya, Japonya ve KKTC gibi ülkelere de pazarladıklarını anlattı.
Köydeki 265 hanenin tamamında tezgahı bulunan doğal yün ve kök boya kullanılarak hazırlanan kilimlerin, yerli ve yabancıların büyük ilgisini çektiğini vurgulayan Cafri, ”Kilimler, halkın geçim kaynağı olmakla birlikte yöre kültürünün tanıtımı ve kültürüne de büyük katkı sağlıyor. Kooperatifimize artık turizm şirketleri tur düzenlemeye başladı” dedi.
Genç kız ve kadınların evlerindeki, kooperatifin tezgahları ile düzenlenen kurslardaki 300 tezgahta dokunan Merdivenli, Aslanbaşı, Çekli, Zincirli, Taraklı, Yar yara baktı, Koç boynuzu, Sevrdi dolaştı, Noel baba, Seymen ve Küpeli isimlerindeki kilimler, Yörük, türkmen ve Avşar obalarında olduğu gibi duyguları, beklentileri ve hayalleri dile getiriyor.
Dokunan kilimlerdeki her motifinin bir anlamanın olduğunu da anımsatan Cafri, bazı motifleri şu şekilde açıkladı:
”Küpeli motifi, kilim dokuyan genç kızların ailelerine evlenmeyi arzuladığı mesajını verir. Taraklı motifini düzenli bir hayatı hayel eden kadın dokur. Koç boynuzu motifi de, güçlü bir erkekle evlenip çok çocuk doğurarak obaya hakim olmak isteyen genç kızların arzularını simgeler. Köyümüzde evlilik çağına gelen genç kızlar, kilim dokuyarak duygularını ailesine yansıtıyor. Bazı genç kızların kilim motiflerine ailesi duyarsız kalıyor. Kızlarda sürekli Küpeli motifi dokuyor. O zaman devreye biz giriyoruz ve ailesine ‘kızınız evlenmek istiyor, sürekli bu motifi dokuyor, bu kızı evlendirin’ diye uyarıda bulunuyoruz.”
Yıllar önce aile büyüklerine ve çevrelerine duygularını ifade etmekte güçlük çeken, bu nedenle duygularını motiflerle anlatan genç kızların bu duygularla geleneği sürdürürken, kendinden küçüklere de motiflerin anlamlarını aktardığı belirtildi.
Gelişen teknolojiyi kullanmayan, tamamen geleneksel tezgahlarda dokunarak teknolojiye meydan okuyan Kartepe kilimlerinin ham maddesini asırlardır değişmeyen saf yün ve kök boya oluşturuyor.
300 tezgahta aylık 800 metrekare civarında kilim dokunduğuna dikkati çeken Cafri, üretimde köylüler ile birlikte Mersin, Niğde, Adana, Hatay, Gaziantep ve Kahramanmaraş gibi yakın kentlerden gelenlerinde çalıştığını belirtti.
Cafri, kooperatif içerisinde doğal boya atölyesi, 4 boya fırını ve bir dokuma atölyesi bulunduğunu ifade ederek, ipleri, nar, portakal, mandalina, ceviz gibi çeşitli kabuklarla boyadıklarını söyledi.
Cafri, Osmaniye’nin Hasanbeyli ilçesinin Karayiğitli köyü ile Sumbas ilçesinde de tarım ve hayvancılıktan elde ettikleri kazançla yetinemeyen her yaştan genç kız ve kadının arazide çalışmak yerine, evlerinde kurdukları küçük tezgahlarla kilim dokuduklarını bildirdi.
Cafri, köyde yaşayan genç kız ve kadınların tamamına yakınının kilim dokuduğunu ifade ederek, ”genç kızlar dokudukları kilimle hem çeyizini hazırlıyor, hem ev ekonomisine katkıda bulunuyor, hem de duygularını anlatıyor” şeklinde konuştu.
Köydeki hiç bir genç kız ve kadının boş kalmadığını vurgulayan Cafri, ”Tezgahta çalışan birinin eline aylık bin lira civarında para geçiyor. Kilim dokuyan bayanlara yaklaşık 300 bin lira civarında aylık para ödüyoruz. Turizm şirketlerinin düzenlediği turlarla gelen çok sayıda yabancı kooperatifimizi ziyaret ediyor. Yaz aylarında kilim yetiştiremiyoruz. Daha çok tezgaha ihtiyacımız var. Osmaniye’yi turizm kenti yapmaya kararlıyız. Ancak köyümüzün bozuk olan yollarının da bir an önce yapılması gerekiyor” dedi.
Dokudukları kilimlerin dünyanın dört bir tarafına gitmesinin kendilerini gururlandırdığını ifade eden genç kızlar ise, ”Hiç görmediğimiz bir ülkede düğümleri bizim tarafımızdan atılan, motiflerinde Türk kültürünü yansıttığımız kilimlerin yabancılar tarafından kullanıldığını bilmek çok hoşumuza gidiyor” diye konuştu. Menderes Özat-Efendi Erkayıran
